Khi trao đổi với một số lái xe liên quan trực tiếp đến những vụ tai nạn, thì tôi có tổng hợp một số câu trả lời điển hình về quá trình thực hiện hành vi quan sát của họ trước khi xảy ra tai nạn, cụ thể như sau:

• “Em không nhớ rõ khoảng cách giữa xe do em điều khiển và xe liên quan là bao nhiêu?
• “Khi em thấy chiếc xe kia thì nó đã ở quá gần và em không kịp xử lý ?”
• “Em không biết nó từ đâu đến, nó đi quá nhanh?”
• “Nói thật với anh lúc đó em say quá rồi em không nhớ?”
• “Em đang mải nói chuyện điện thoại nên không để ý anh ạ?
• “Em ngủ gật do quá mệt?”

Quan sát là thành tố đầu tiên của vòng tròn năm thành tố an toàn. Và thành tố này luôn được những “người chưa bị tai nạn” cho rằng đơn giản và hoàn toàn không phải để tâm. Họ cho rằng quan sát khi lái xe là điều đương nhiên, nó có nghĩa là dùng mắt để quan sát các phương tiện xung quanh để đánh giá và xử lý tình huống. Nhưng, nếu như chúng ta đã quan sát đầy đủ, tại sao tai nạn giao thông vẫn xảy ra, quan sát sẽ có những thành tố như thế nào? Và chúng ta phải làm gì để có thể thực hiện việc quan sát đúng cách?

Thành phần đầu tiên của quan sát đó chính là bạn phải biết cách tập trung. Tập trung là việc một lái xe để hoàn toàn tâm trí của mình vào từng tình huống ở trên đường, điều đó đơn giản là việc bạn sẽ không tự xao lãng bằng việc nghe điện thoại, hát trên xe, hoặc vừa lái xe vừa kết hợp một hoạt động nguy hiểm nào đó. Tập trung cao độ trong thời gian dài lái xe có vẻ sẽ gây ra sự căng thẳng, mệt mỏi và xuống sức nhanh cho các bác tài. Thực tế bạn luôn cần hiểu rõ những tình huống khi mình không thể tập trung vì quá mệt mỏi sau một thời gian dài ngồi trên cabin để phân bổ quãng thời gian nghỉ hợp lý, Những tình huống dẫn đến mất sự tập trung khi lái xe gồm:

• Mất tập trung do sử dụng bia rượu: Tác hại của bia rượu thì không phải bàn, sự tập trung và khả năng quan sát của bạn giảm mạnh, nếu bạn đã sử dụng bia rượu, tốt nhất không nên lái xe.
• Mất tập trung do mệt mỏi: Đặc biệt đối với những bác tài làm nghề lái xe taxi, xe bồn, container, xe khách thường xuyên phải lái xe trong một thời gian dài, sự tập trung bị giảm sút, dẫn đến ngủ gật, hoặc lịm dần do mệt mỏi, tai nạn giao thông sẽ ập đến lúc này đặc biệt là về đêm.
• Mất tập trung do người ngồi trên xe: Một hành động bất ngờ của một đứa trẻ trên xe như vồ sang ôm lấy bạn, hoặc bạn phải ngoái lại để nhìn xe lũ trẻ làm gì là có thể dẫn đến tai nạn bất kỳ lúc nào.
• Mất tập trung do điện thoại, hoặc ti vi trên xe: Bộ não chúng ta khi nghe một cuộc điện thoại, thì tay lái sẽ điều khiển theo phản xạ và thường là một đường thằng. Tuy nhiên, trong những cuộc điện thoại quan trọng hoặc kéo dài, thì thực sự nguy hiểm và có nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông cao.
• Mất tập trung do ăn uống: Bạn đã bao giờ cúi xuống nhìn mẩu bánh mì để lấy nó và đưa lên mồm khi lái xe, tôi tin là có
• Mất tập trung do chụp ảnh khi lái xe: Đặc biệt đối với lái xe là nữ.
• Mất tập trung do nghĩ ngợi: Thực ra khi lái xe, đôi khi việc cơ quan, gia đình, chuyện buồn, chuyện vui vẫn bủa vây lấy bạn, chính vì thế thi thoảng có vài giây bạn xao lãng, không thể tránh được điều này. Tuy nhiên, khi đó hãy nhớ lời khuyên của tôi, cố gắng duy trì một tuyến đường thẳng vì đó là tuyến đường an toàn nhất. Nhưng chỉ trong phút chốc và bạn nên duy trì sự tập trung của mình.

Một số dữ liệu về việc mất tập trung khi lái xe ở Việt Nam (Theo Ford)

• Thanh niên là nhóm đối tượng xao lãng lớn nhất, 89% nữ giới và 85% nam giới.
• 46% lái xe vẫn sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông, đặc biệt là khi dừng chờ đèn đỏ.
• 61% số người sử dụng điện thoại phải liên lạc với người thân và 57% phải làm việc
• Nghiện sử dụng điện thoại là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến TNGT do mất tập trung
• 22% nữ giới trong độ tuổi thanh niên chụp ảnh khi lái xe

Như vậy, đầu tiên trong quan sát là bạn phải quan sát một cách tập trung nhất có thể. Nếu có một thay đổi để duy trì được sự tập trung cần có khi lái xe, đó chắc chắn là việc bạn sẽ dừng xe lại sát hè đường để thực hiện những việc đang khiến bạn mất tập trung.

————————

Tri ân 50 khách hàng đầu tiên, chỉ cần nhập mã VietTMH.01_399 tại https://goo.gl/muWnfj để nhận phần quà lên đến 45% chi phí cho khóa học kỹ năng phòng tránh tai nạn giao thông còn 399.000 đồng.

Miễn phí giảng dạy kỹ năng phòng tránh TNGT, xâm hại tình dục, phòng chống ma túy và bạo lực học đường tại các trường học cấp 1, 2,3 trên địa bàn TP Hà Nội/ Liên hệ Mr Việt 0898446866

Subcribe Youtube trực tiếp của giảng viên Trần Việt: Chumskills

Fanpage tư vấn ATGT và giáo dục con cái 24/24h: Chumskills – Giúp bạn an toàn và tài năng hơn