Trần Mạnh Hoàng Việt – FINANCIAL ADVISOR

Cổ phiếu VCG là mã giao dịch của Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) – một trong những tập đoàn xây dựng và bất động sản hàng đầu tại Việt Nam. Với hơn 30 năm phát triển, Vinaconex sở hữu danh mục dự án đa dạng từ xây dựng công trình trọng điểm đến đầu tư bất động sản quy mô lớn. Mã cổ phiếu VCG được niêm yết trên sàn HOSE, thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ tiềm năng tăng trưởng ổn định, kết quả kinh doanh khả quan và vị thế vững chắc trong ngành xây dựng. Hãy cùng chuyên gia Trần Mạnh Hoàng Việt – Nhà quản lý gia sản chuyên nghiệp tại Việt Nam phân tích cổ phiếu VCG và những cơ hội năm 2025.

1. Nội dung bài viết

   Phân tích chuỗi giá trị của cổ phiếu VCG

GIAI ĐOẠN 1: ĐẦU VÀO – NỀN MÓNG CHO TOÀN BỘ HỆ THỐNG

Vinaconex bước vào giai đoạn đầu với ba nguồn lực trọng yếu: nguyên vật liệu xây dựng, vốn tài chính và nhân sự kỹ thuật. Vật liệu như thép, xi măng, kính, cát… được cung ứng từ các công ty con và đối tác chiến lược, tạo lợi thế về giá và chất lượng. Về tài chính, doanh nghiệp kết hợp linh hoạt giữa vốn chủ sở hữu, vốn vay thương mại, và hợp tác liên doanh với ngân hàng (như VPBank tài trợ cho dự án Cát Bà Amatina). Nhân lực cũng là một tài sản quan trọng, với đội ngũ kỹ sư, quản lý dự án và chuyên gia pháp lý giàu kinh nghiệm.

Tuy nhiên, chính ở giai đoạn này tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn: giá vật liệu có thể biến động mạnh do ảnh hưởng của lạm phát và xung đột địa chính trị, trong khi việc tiếp cận tín dụng trở nên thách thức hơn nếu lãi suất tăng hoặc chính sách siết vốn tiếp tục kéo dài. Nếu không quản trị tốt từ đầu vào, toàn bộ chuỗi vận hành sẽ bị ảnh hưởng dây chuyền.

GIAI ĐOẠN 2: VẬN HÀNH – THỰC THI

Đây là giai đoạn trọng tâm của toàn bộ chuỗi giá trị. Với nền tảng kinh nghiệm thi công hàng đầu Việt Nam, Vinaconex thực hiện các gói thầu hạ tầng quốc gia như cao tốc Bắc Nam, sân bay Long Thành, và các dự án KCN quy mô lớn. Song song, doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển bất động sản với các dự án như Green Diamond, Cát Bà Amatina và khu đô thị Đông Anh.

Thách thức nổi bật trong giai đoạn vận hành đến từ yếu tố pháp lý và thị trường. Việc giải phóng mặt bằng chậm, quy hoạch điều chỉnh liên tục khiến nhiều dự án bị đình trệ. Đồng thời, thị trường bất động sản chưa thực sự phục hồi, khiến kế hoạch mở bán hoặc huy động vốn có thể bị trì hoãn. Bên cạnh đó, hiệu quả từ các công ty liên kết như Xi măng Cẩm Phả chưa đạt kỳ vọng, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận hợp nhất và dòng tiền toàn hệ thống.

GIAI ĐOẠN 3: BÁN HÀNG VÀ GHI NHẬN DOANH THU

Sau quá trình vận hành, các sản phẩm xây dựng và bất động sản được bàn giao cho khách hàng và chủ đầu tư. Với mảng xây dựng, doanh thu được ghi nhận qua các đợt nghiệm thu công trình. Ở mảng bất động sản, Vinaconex tập trung vào phân khúc nhà ở cho người ở thực, đẩy mạnh bán hàng tại các dự án đã hoàn thiện pháp lý.

Tuy nhiên, giai đoạn này cũng đối mặt với rủi ro tài chính rõ rệt. Nhiều chủ đầu tư thanh toán chậm, nhất là trong các gói thầu sử dụng vốn ngân sách, gây áp lực dòng tiền. Trong khi đó, sức tiêu thụ bất động sản chưa hồi phục hoàn toàn – đặc biệt với các sản phẩm cao cấp hoặc tại địa phương có nhu cầu thấp. Nếu sản phẩm chậm tiêu thụ, chi phí tài chính sẽ đội lên và kéo lùi hiệu quả toàn bộ dự án.

GIAI ĐOẠN 4: HẬU MÃI VÀ TÁI ĐẦU TƯ

Kết thúc một dự án không có nghĩa là chấm dứt trách nhiệm. Vinaconex duy trì hệ thống bảo hành công trình, hỗ trợ pháp lý, cấp giấy tờ, và bàn giao hạ tầng theo đúng cam kết. Đặc biệt ở mảng bất động sản, công tác chăm sóc khách hàng hậu dự án ngày càng được coi trọng nhằm giữ vững uy tín và chuẩn bị cho các đợt bán hàng tiếp theo.

Rủi ro trong giai đoạn này xuất hiện nếu có tranh chấp pháp lý, khiếu nại chất lượng xây dựng, hoặc chậm trễ trong việc cấp sổ đỏ. Một dịch vụ hậu mãi yếu sẽ ảnh hưởng nặng đến thương hiệu – vốn là tài sản mềm nhưng vô cùng quan trọng trong lĩnh vực bất động sản và xây dựng.

Tham gia nhóm thảo luận chứng khoán tại đây

2. Phân tích cơ cấu doanh thu của VCG và các chỉ số hiệu quả hoạt động

Dưới đây là biểu đồ thể hiện cơ cấu doanh thu ước tính năm 2024 của VCG:

• Xây dựng – xây lắp chiếm khoảng 70%, là trụ cột chính.

• Bất động sản đóng góp 20%, với các dự án lớn như Cát Bà Amatina và Green Diamond.

• Đầu tư tài chính & lĩnh vực khác chiếm 10%, đến từ năng lượng, giáo dục, nước sạch…

Phân tích hoạt động tài chính của Vinaconex (VCG) giai đoạn 2020–2024

Trong giai đoạn 5 năm gần nhất, Tổng công ty CP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex – VCG) đã trải qua một chu kỳ đầy biến động, từ đỉnh cao hiệu quả tài chính vào năm 2020, đến giai đoạn suy giảm trong 2022–2023 và đang cho thấy tín hiệu hồi phục tích cực trong năm 2024.

Về hiệu quả hoạt động, chỉ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) của VCG đã giảm mạnh từ mức 24,4% năm 2020 – mức rất cao trong ngành xây dựng, xuống đáy 5,7% vào năm 2023. Tuy nhiên, bước sang năm 2024, ROE đã phục hồi lên mức 12%, cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong hiệu quả sử dụng vốn. Tương tự, biên lợi nhuận gộp – đại diện cho khả năng sinh lãi từ hoạt động kinh doanh cốt lõi – cũng phục hồi ấn tượng, từ mức 9,3% (2023) lên tới 15,4% trong năm 2024, phản ánh khả năng kiểm soát chi phí và tối ưu hợp đồng tốt hơn của doanh nghiệp.

Lợi nhuận ròng (EPS) của Vinaconex cũng có sự chuyển biến tích cực. Sau giai đoạn giảm sâu năm 2022–2023, EPS năm 2024 tăng vọt 129% so với năm trước, đạt 1.547 đồng/cổ phiếu. Sự cải thiện này kéo theo hệ số định giá P/E giảm về mức 12,5 lần – một mức khá hấp dẫn nếu so với tiềm năng lợi nhuận và tài sản mà doanh nghiệp đang nắm giữ.

Về mặt tài chính, Vinaconex đã có những bước đi đáng kể trong việc lành mạnh hóa cấu trúc vốn. Tỷ lệ vay nợ/vốn chủ sở hữu giảm liên tục từ 1,5 lần (2021) xuống còn 0,8 lần vào năm 2024. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực trả lãi mà còn tạo nền tảng an toàn tài chính cho giai đoạn đầu tư mới. Đặc biệt, chỉ số EBIT/lãi vay – phản ánh khả năng trả lãi từ hoạt động kinh doanh – đã cải thiện mạnh mẽ, từ mức dưới 1 lần trong giai đoạn 2021–2022 lên tới 3,6 lần trong năm 2024, cho thấy năng lực sinh lời đủ mạnh để đáp ứng chi phí tài chính.

Một điểm sáng nữa nằm ở khả năng quản trị vốn lưu động. VCG đã rút ngắn đáng kể chu kỳ thu tiền: số ngày phải thu giảm từ 325 ngày (2021) xuống còn 128 ngày (2024), góp phần rút ngắn chu kỳ tiền mặt và cải thiện dòng tiền vận hành. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng với doanh nghiệp xây dựng – bất động sản, vốn thường xuyên đối mặt với áp lực thanh khoản.

Hiệu quả sử dụng tài sản cũng đang từng bước được cải thiện. Vòng quay tài sản và vòng quay vốn lưu động có xu hướng tăng nhẹ theo từng năm. Dù mức độ tăng chưa đột phá, nhưng thể hiện sự ổn định và hướng đến cơ cấu vận hành bền vững hơn. Chi phí đầu tư tài sản cố định tuy vẫn duy trì, nhưng đang được kiểm soát hợp lý, phù hợp với kế hoạch mở rộng dự án bất động sản và khu công nghiệp của doanh nghiệp.

Tổng thể, giai đoạn 2022–2023 có thể coi là đáy của hiệu quả hoạt động và áp lực tài chính tại VCG. Tuy nhiên, các chỉ số năm 2024 cho thấy một sự phục hồi toàn diện cả về năng lực sinh lời, khả năng trả nợ, quản trị dòng tiền và định giá thị trường. Vinaconex đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, đặc biệt nếu các yếu tố vĩ mô như đầu tư công và bất động sản hồi phục đúng như kỳ vọng.

Tham gia nhóm thảo luận chứng khoán tại đây

3. Phân tích yếu tố và tiềm năng tăng trưởng của VCG

Dưới đây là danh sách các dự án trọng điểm của VCG tính đến năm 2024–2025, bao gồm giá trị hợp đồng, tiến độ, dự kiến ghi nhận doanh thu và so sánh tương quan với doanh thu hợp nhất năm 2024 là 12.874 tỷ đồng​.

Mảng Xây dựng – Hạ tầng

Gói thầu 5.10 – Nhà ga sân bay Long Thành

• Giá trị hợp đồng VCG: ~3.924 tỷ đồng

• Tiến độ hoàn thành: Tháng 11/2026

• Tình trạng: Đang triển khai thi công phần hầm, đắp đất trước mùa mưa.

• Ghi nhận doanh thu: Theo tiến độ nghiệm thu, dự kiến bắt đầu từ cuối 2024, cao điểm vào 2025–2026​.

Vành đai 4 Hà Nội (Gói 09/TP2-XL)

• Giá trị hợp đồng: ~1.818 tỷ đồng

• Tiến độ: Hoàn thành năm 2025, dự kiến vượt tiến độ 6 tháng.

• Ghi nhận doanh thu: Từ 2024 đến 2025​.

Gói thầu 4.6 – Đường cất hạ cánh sân bay Long Thành

• Giá trị: 1.415 tỷ đồng

• Hoàn thành dự kiến: 08/2025

Đoạn Vũng Áng – Bùng (cao tốc Bắc Nam GĐ2)

• Giá trị: 1.439 tỷ đồng

• Tiến độ hoàn thành: 12/2025

Tổng giá trị hợp đồng lớn của các dự án xây dựng trên: > 10.000 tỷ đồng
Tỷ lệ so với doanh thu 2024: tương đương ~80% doanh thu hiện tại, phần lớn sẽ được ghi nhận rải rác từ cuối 2024 đến 2026

Mảng Bất động sản – Dự án trọng điểm

Cát Bà Amatina (Hải Phòng)

• Tổng diện tích: 172 ha

• Doanh số kỳ vọng: ~14.000 tỷ đồng (giai đoạn 2025–2028)

• Tiến độ pháp lý: Hoàn thành nhiều hạng mục kỹ thuật, đã bàn giao 99/99 căn BT song lập khu A1, đang triển khai khu A3–A4​.

• Thời điểm ghi nhận doanh thu: Dự kiến mở bán mạnh và bắt đầu ghi nhận từ năm 2025​.

KCN Đông Anh (Hà Nội)

• Trạng thái: Đang trong giai đoạn pháp lý chuẩn bị khởi công (cuối 2025).

• Tiềm năng: Dòng tiền cho thuê dài hạn ổn định từ 2026 trở đi.

Tính đến năm 2024, Vinaconex đang triển khai hàng loạt dự án trọng điểm trải đều ở cả hai mảng cốt lõi: xây dựng hạ tầng và phát triển bất động sản. Về mặt quy mô, chỉ riêng giá trị hợp đồng xây dựng tại các dự án như sân bay Long Thành, cao tốc Bắc Nam, và vành đai 4 đã vượt 14.000 tỷ đồng, tương đương hoặc vượt qua doanh thu hợp nhất năm 2024 (12.874 tỷ đồng). Điều này tạo nên một nền tảng backlog lớn, đảm bảo nguồn thu ổn định cho Vinaconex trong ít nhất 2–3 năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, dự án bất động sản chiến lược Cát Bà Amatina – với doanh số kỳ vọng lên tới 14.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2025–2028 – đang dần bước vào giai đoạn thương mại hóa. Đây được xem là dự án có thể tạo ra sự đột phá về lợi nhuận trong mảng bất động sản của VCG trong trung và dài hạn

Về mảng xây dựng, các dự án như gói thầu sân bay Long Thành (5.10 và 4.6), cao tốc Bắc Nam (Bãi Vọt – Hàm Nghi, Vũng Áng – Bùng), và vành đai 4 Hà Nội đều đang được triển khai theo đúng tiến độ và có thể bắt đầu ghi nhận doanh thu ngay từ cuối 2024. Giá trị mỗi gói dao động từ 1.400 đến 4.000 tỷ đồng – đủ lớn để duy trì tỷ trọng doanh thu cao trong cơ cấu của công ty mẹ. Đặc biệt, các gói thầu tại sân bay Long Thành là điểm nhấn quan trọng, không chỉ về giá trị tài chính mà còn về mặt thương hiệu và uy tín thi công.

Ngược lại, mảng bất động sản có tính đột biến nhưng cũng đi kèm độ trễ. Dự án Cát Bà Amatina với diện tích 172 ha, mặc dù đã hoàn thiện nhiều hạng mục hạ tầng, nhưng mới chỉ trong giai đoạn chuẩn bị bán hàng. Doanh số chỉ có thể ghi nhận từ năm 2025 trở đi và phụ thuộc nhiều vào diễn biến của thị trường nghỉ dưỡng. Đây là mảng có biên lợi nhuận cao, nhưng rủi ro về thị trường và dòng tiền cũng lớn hơn so với mảng xây lắp truyền thống.

Vinaconex đang sở hữu danh mục dự án trọng điểm trải dài cả ngắn, trung và dài hạn, với phần lớn doanh thu ngắn hạn sẽ đến từ các công trình xây dựng trọng điểm quốc gia. Từ 2025 trở đi, nếu các dự án bất động sản được thương mại hóa đúng kế hoạch, VCG có thể bước vào giai đoạn bứt phá về lợi nhuận, đưa biên lợi nhuận ròng về mức cao như thời kỳ 2020. Sự kết hợp giữa mảng xây lắp ổn định và bất động sản đột phá – nếu được kiểm soát rủi ro tốt – sẽ là cơ sở để nhà đầu tư tin tưởng vào một chu kỳ tăng trưởng mới của VCG.

Tham gia nhóm thảo luận chứng khoán tại đây

4. Phân tích các yếu tố rủi ro của cổ phiếu VCG

Rủi ro từ ngành xây dựng – đầu tư công trình

Với đặc thù hoạt động chủ lực trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng, Vinaconex phụ thuộc lớn vào chi phí nguyên vật liệu và tiến độ giải ngân đầu tư công. Trong bối cảnh giá thép, xi măng, và nhiên liệu luôn có xu hướng biến động theo chu kỳ hàng hóa và tình hình chính trị quốc tế, bất kỳ cú sốc nào về giá cũng có thể bào mòn biên lợi nhuận của doanh nghiệp, nhất là với các hợp đồng EPC cố định.

Bên cạnh đó, tính chất phức tạp của các công trình lớn như sân bay Long Thành hay vành đai 4 đòi hỏi năng lực thi công và quản lý dự án rất cao. Việc chậm giải phóng mặt bằng, vướng mắc pháp lý hoặc chậm thanh toán từ vốn đầu tư công có thể khiến dòng tiền bị gián đoạn, gây áp lực lớn cho doanh nghiệp.

Nhà đầu tư nên quan sát tiến độ giải ngân đầu tư công, biên lợi nhuận gộp doanh nghiệp, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh để đánh giá rủi ro này. 

Rủi ro từ thị trường bất động sản

Dù là trụ cột tăng trưởng dài hạn, mảng bất động sản cũng mang nhiều rủi ro tiềm ẩn. Giai đoạn 2023–2024 ghi nhận sự suy giảm sâu của thị trường, với tín dụng bị kiểm soát chặt, niềm tin người mua yếu, và các vướng mắc pháp lý chưa được tháo gỡ đồng bộ.

Các dự án như Cát Bà Amatina hay khu công nghiệp Đông Anh đòi hỏi vốn lớn, thời gian đầu tư dài, trong khi dòng tiền chỉ về khi sản phẩm được tiêu thụ. Áp lực lãi vay kéo dài có thể khiến dự án mất hiệu quả, nhất là khi cạnh tranh trong phân khúc nghỉ dưỡng, cao cấp đang ngày càng gay gắt.

Nhà đầu tư nên theo dõi: Tồn kho bất động sản và giá trị dự án, tỷ suất lợi nhuận gộp từ mảng bất động sản và thông tin pháp lý, tiến độ mở bán các dự án chủ lực

Rủi ro tài chính – đầu tư

VCG có lịch sử vay nợ lớn để tài trợ các dự án hạ tầng và bất động sản. Trong điều kiện lãi suất cao hoặc thanh khoản thị trường thắt chặt, áp lực trả lãi và gốc vay có thể gây ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng và dòng tiền. 

Rủi ro vĩ mô & chính sách

Vinaconex hoạt động trong lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề từ các chính sách pháp luật như luật đầu tư công, luật đất đai, và luật đấu thầu. Sự thay đổi về quy định, định hướng siết phân lô bán nền, hay thay đổi quy hoạch có thể khiến các dự án đình trệ, thậm chí mất giá trị thương mại.

Ngoài ra, các yếu tố như biến động tỷ giá, giá dầu, chi phí logistics cũng tác động gián tiếp lên giá vật liệu và tiến độ thi công. Xung đột địa chính trị toàn cầu là rủi ro không kiểm soát được, nhưng ảnh hưởng thực tế lại không nhỏ với các doanh nghiệp xây dựng.

Rủi ro vận hành hệ thống – quản trị đa tầng

Với hơn 20 công ty con và hàng chục công ty liên doanh liên kết, Vinaconex đối mặt với thách thức trong việc kiểm soát vận hành, tài chính, kế toán và quy trình báo cáo hợp nhất. Hệ thống quản trị rườm rà, chưa chuẩn hóa công nghệ hoặc thiếu thống nhất có thể dẫn đến sai sót, chậm xử lý và khó kiểm soát rủi ro nội bộ.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang là xu hướng tất yếu, nếu không đẩy nhanh hiện đại hóa quản trị doanh nghiệp, VCG sẽ gặp bất lợi lớn trong cạnh tranh dài hạn.

Kết luận: 

Vinaconex (VCG) đang từng bước khẳng định lại vị thế của mình trên thị trường khi các yếu tố nền tảng tài chính và vận hành đều có dấu hiệu cải thiện rõ rệt. Tình hình tài chính của doanh nghiệp trở nên lành mạnh hơn khi tỷ lệ nợ vay giảm mạnh, chi phí lãi vay được kiểm soát và dòng tiền hoạt động kinh doanh chuyển biến tích cực. Đây là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp có đủ khả năng triển khai các dự án lớn mà không bị áp lực về vốn.

Bên cạnh đó, các chỉ số kinh doanh chính như lợi nhuận ròng (EPS), hiệu quả sử dụng vốn (ROE) và biên lợi nhuận gộp đều đang phục hồi mạnh mẽ so với giai đoạn 2022–2023. Điều này cho thấy chất lượng hoạt động của VCG đang được nâng cấp về cả chiều rộng và chiều sâu.

Về triển vọng tăng trưởng, VCG đang sở hữu danh mục dự án hiện hữu và tương lai đủ lớn để đảm bảo kỳ vọng. Hàng loạt dự án xây dựng trọng điểm quốc gia như cao tốc Bắc Nam, sân bay Long Thành, và vành đai 4 Hà Nội đang mang lại giá trị hợp đồng lớn và nguồn doanh thu ổn định cho nhiều năm tới. Bên cạnh đó, các dự án bất động sản như Cát Bà Amatina hứa hẹn sẽ đóng vai trò đột phá trong tăng trưởng lợi nhuận trung và dài hạn. VCG cũng sẽ là một trong những đơn vị hưởng lợi rõ rệt từ chiến lược đẩy mạnh đầu tư công của Chính phủ giai đoạn 2025–2030.

Hiện tại, định giá mục tiêu được đưa ra bởi nhiều công ty chứng khoán uy tín đang dao động quanh 25.000 đồng/cổ phiếu, phản ánh góc nhìn tích cực vào triển vọng lợi nhuận và giá trị doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo quan điểm cá nhân thận trọng hơn, tôi cho rằng mức giá hợp lý cho mục tiêu đầu tư nên được chiết khấu về khoảng 23.000 đồng/cổ phiếu, nhằm đảm bảo biên an toàn và hiệu quả tối ưu cho nhà đầu tư trung – dài hạn.

Chiến lược đầu tư phù hợp với VCG là chiến lược “mua vùng định giá hấp dẫn”, nắm giữ theo chu kỳ tăng trưởng đầu tư công – bất động sản và theo dõi sát tình hình ghi nhận doanh thu từng dự án. Đây là cổ phiếu phù hợp với nhà đầu tư giá trị, ưu tiên doanh nghiệp đang phục hồi nền tảng và sở hữu tài sản có thực.

Tham gia nhóm thảo luận chứng khoán tại đây

Trần Mạnh Hoàng Việt

Nhà Quản lý gia sản chuyên nghiệp tại Việt Nam

Hotline: 9892261286

Các dịch vụ của tôi: Tại đây